Mẹ sinh ra tôi trong những ngày cuối cùng của cuộc chiến . Không thức ăn bỗ dưỡng, không thuốc an thai, không bệnh viện, không bác sĩ sản phụ khoa . Tất cả dụng cụ bà mang theo khi đi sanh chỉ vỏn vẹn chiếc giõ cối đựng mấy đồng bạc lẻ ki cóp được từ chuyến đi buôn phiên chợ sáng .
Thế rồi cám ơn bác lái xích lô, cám ơn bà mụ đỡ đẻ, tôi ra đời . Cũng tròn trĩnh . Cũng hai con mắt nhắm nghiền và cái miệng chu lên khóc oe oe . Một sự độ lượng của số phận .
Tôi được chưa đầy tháng tuổi thì mẹ lại quày quả ôm túi ra đi . Chị tôi năm ấy lên bảy, cái tuổi chưa biết tự mình làm duyên trong gương . Chị trở thành vú nuôi tôi . Những đêm đông lạnh giá, tôi khóc đòi:
- Mẹ ơi ... Mẹ ơi ....
Chị khuấy tí bột gạo pha với bột đậu xanh đút cho tôi:
- Ăn đi, ngoan nhé, mai mẹ về
Rồi chị mắc võng ầu ơ ru tôi:
- Con ơi muốn lên a thân người
lắng a tai nghe lấy những lời à mẹ ru ...
À ả à ơi
Nuôi con cho được vuông tròn
Mẹ thì dầu dãi xương mòn gối à long
Con ơi cho trọn hiếu trung
Thảo ngay một dạ à kẻo luống công mẹ thầy
à ả à ời
Chiến tranh vốn khốc liệt . Hậu chiến tranh cũng không kém thê lương . Mẹ tôi cứ về rồi lại đi . Chưa ấm vòng tay ôm, mẹ đã cỡi tay tôi ra, đội nón, xõ dép, lao tiếp vào chợ đời . Có điều, những tháng đầu đời ấy, tôi làm gì nhận ra mặt mẹ tôi là ai để mà biết nhớ nhung .
Phải, tôi làm sao biết được cái đau trở dạ khi sinh con, cái đau thốn mà như có ai đó cầm cây búa đập vào bụng từng chập, từng nhát . Tôi làm sao biết được cái khủng hoảng tinh thần thời hậu sản . Tôi làm sao thấu được lòng người mẹ khi phải gạt nước mắt xa lìa phần nhau còn đỏ hỏn để ngược xuôi thân cò một mình .
Mỗi lần mẹ ở nhà, tôi hay vùi đầu vào cổ mẹ, giương cặp mắt đen long lanh như con chuột nhắt lên nhìn mẹ . Mẹ cho tôi bú sửa, cái loại sửa ít oi quí hiếm, rồi ôm tôi vào lòng:
- À ả à ơi ... À ả à ời ... Hôm qua tắt nước a đầu đình, để quên chiếc áo a trên cành hoa à sen ...
Mẹ là thế, chỉ toàn hát ru tôi những bài ru nhẹ nhàng . Kể tôi nghe về những chuyện đồng dao đơn giản, về đôi lứa yêu nhau, về chuyện nắng mưa tự nhiên của đất trời .
- Cái kiến mày kiện ha củ khoai . Mày chê tao khó a lấy ai làm à giàu ... à ả à ơi ...
Để rồi từ đó, tôi lớn lên, đi vào đời với những tiếng ru hời luôn văng vẳng bên tai .
À ả à ơi ... À ả à ời ...
Pensee
